HCC surveillance

HCC surveillance dient te worden verricht middels echografie van de lever, iedere 6 maanden.1 Bij twijfel over de betrouwbaarheid van de echografische beeldvorming is surveillance middels MRI of CT geïndiceerd.

Patiënten die in aanmerking komen voor HCC surveillance zijn:

  1. Alle patiënten met chronische hepatitis B en cirrose.
  2. De volgende groepen patiënten met chronische hepatitis B zonder cirrose 1:
    1. (zuid)Oost-Aziatische mannen >40 jaar
    2. (zuid)Oost-Aziatische vrouwen >50 jaar
    3. Patiënten afkomstig uit sub-Sahara Afrika >20 jaar
    4. Positieve familieanamnese voor HCC

Voor patiënten die behandeld worden geldt:

  1. Patiënten met cirrose of een verhoogd risico op HCC (zie punt 2 hierboven) die behandeld worden met een NUC dienen toch te worden opgenomen in een surveillance programma voor HCC.
  2. Patiënten met cirrose of een verhoogd risico op HCC (zie punt 2 hierboven) die een duurzame respons hebben op PEG-IFN of NUCs (ook HBsAg verlies) dienen toch te worden opgenomen in een surveillance programma voor HCC.

Er zijn twee groepen waarbij , in samenspraak met de patiënt, kan worden overwogen om af te zien van HCC surveillance indien er sprake is van een lage (m)PAGE-B score (zie tabel 1 en 2), onder voorwaarde dat er geen sprake is van cirrose, er geen metabole risicofactoren aanwezig zijn en de familieanamnese negatief is voor HCC

  1. (zuid)Oost-Aziatische patiënten die worden behandeld met een nucleo(s)tide analoog
  2. Patiënten afkomstig uit sub-Sahara Afrika

Tabel 1. De PAGE-B risico score voorspelt het risico op HCC in de aankomende 5 jaar voor patiënten  met chronische hepatitis B. De PAGE-B score is de optelsom van elk component, variërend van 0 tot 25. Laag risico ≤9, intermediair risico 10 tot 17 en hoog risico ≥17 op HCC.  (Bron: Papatheodoridis et al. Journal of Hepatology, 2016)

Leeftijd (jaren)   Geslacht   Trombocyten (x109/L)  
16-29 0 Vrouw 0 ≥200 0
30-39 2 Man 6 100 – 199 6
40-49 4 <100 9
50-59 6
60-69 8
≥70 10

Toelichting

1 In de EASL richtlijn wordt HCC surveillance niet benoemd. Aangezien dit een belangrijk onderdeel is van de behandeling van patiënten met hepatitis B heeft de werkgroep hiervoor wel aanbevelingen opgenomen. Deze zijn conform de NVMDL Richtlijn Hepatocellulair Carcinoom 2023 v1.0. Voor follow-up van patiënten die reeds een HCC hebben gehad verwijzen wij naar de Oncoline richtlijn.

2 Gezien het grote aantal Oost-Aziatische patiënten en patienten afkomstig uit sub-Sahara Afrika dat op basis van de klinische risicofactoren in aanmerking komt voor HCC surveillance is aanvullende risicostratificatie noodzakelijk. Onderzoek laat zien dat met een nucleo(s)tide analoog behandelde Oost-Aziatische patiënten met een lage PAGE-B (≤8) score en patiënten afkomstig uit sub-Sahara Afrika score met een lage PAGE-B score (<9) een zeer kleine kans hebben om binnen 5 jaar een HCC te ontwikkelen (zie onder andere Yip et al, Journal of Hepatology 2020 en Patmore et al. Journal of Hepatology, 2024). Voor patient uiten Oos-Azië kan ook de modified PAGE-B score gebruikt worden (tabel 2). De modified PAGE-B risico score voorspelt het risico op HCC in de aankomende 5 jaar voor Oost-Aziatische patiënten met chronische hepatitis B die behandeld worden met entecavir of tenofovir. De mPAGE-B score is de optelsom van elk component, variërend van 0 tot 21. Laag risico ≤8, intermediair risico 9 tot 12 en hoog risico ≥13 op HCC.  (Bron: Kim et al. Journal of Hepatology 2018) 

Tabel 2. modified PAGE-B score

Leeftijd (jaren)   Geslacht   Trombocyten (x109/L)   Albumine (g/dl)
<30 0 Vrouw 0 ≥250 0 ≥4.0 0
30-39 3 Man 2 200-250 2 3.5-4.0 1
40-49 5 150-200 3 3-3.5 2
50-59 7 100-150 4 <3 3
60-69 9 <100 5
≥70 11